Ład przestrzenny i urbanistyka

Miasto zwarte (Compact City)

Miasto: ogólnoświatowe
Autor artykułu:
Studenckie Koło Naukowe „Kąt”
Data utworzenia: 10 września 2022 23:38

Czym jest miasto zwarte?

Miasta zwarte (ang. compact city) bądź miasta krótkich odległości (ang. city of short distances) to idea urbanistyczna i planistyczna, która powstała w wyniku odejścia od modernistycznego rozdzielania funkcji terenów. Według założeń tej idei rezygnuje się ze zwiększania powierzchni przestrzeni wspólnej, transportu samochodowego i niskiego wskaźnika powierzchni zabudowy. Oznacza to dobre planowanie w celu uzyskania bardziej zwartej formy urbanistycznej. Miasto zwarte o

piera się więc na wydajnym systemie transportu publicznego, zachęcając w ten sposób do spacerów oraz jazdy na rowerze, co owocuje niskim zużyciem energii i mniejszą ilością zanieczyszczeń. 

Koncepcja miasta zwartego narodziła się w latach 70-tych XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Model Compact City stał się istotnym elementem nowego urbanizmu. Termin ten został wprowadzony przez dwóch amerykańskich matematyków - George'a Dantziga i Thomasa L. Saaty. 

Podstawowe założenia miasta kompaktowego

  • odnowa i rewitalizacja centrów miast, które są źródłem tożsamości lokalnej, gospodarczym centrum i kulturową dźwignią regionów, aglomeracji,
  • wysoka gęstość zabudowy połączona z odejściem od zbyt wysokich mieszkaniowych osiedli epoki modernizmu. Gwarantuje to poprawę warunków społecznych, socjologicznych oraz wydajne wykorzystanie zasobów przestrzeni miast. Więzi międzyludzkie stają się trwalsze, co przekłada się na obronę przed dewastacją, szkodliwą ingerencją władz lokalnych i państwowych,
  • projektowanie wielofunkcjonalnych sąsiedztw, aby zmniejszać odległości obywateli do punktów usługowych, szkół, fabryk, szpitali oraz ograniczać podróże samochodami,
  • zbiorowy transport publiczny podstawą funkcjonowania miasta.

Koncepcja wywarła silny wpływ na urbanistykę światową, szczególnie jednak europejską jako rewolucyjna w stosunku do idei modernistycznych. Liczne przykłady zastosowań można znaleźć w Holandii czy w Wielkiej Brytanii. Pomysł jest rozwijany do dzisiaj, a pochodnymi miasta zwartego są idee, takie jak np. miasto 15-minutowe lub 10-minutowe.


Pod wieloma względami model miasta zwartego postrzegany jest jako jedna z najbardziej zrównoważonych form osadnictwa i urbanizacji. Trzeba przyznać, że w porównaniu z miastem rozproszonym jest ono znacznie bardziej oszczędne, racjonalne i efektywne. 

Wnioski

Jak każda teoria, koncepcja Compact City ma swoje mocne i słabe strony. W Europie istnieje wile miast o zwartej tkance, tj. Barcelona, Amsterdam czy Kopenhaga. Są to miasta tętniące życiem, spełniające wytyczne zrównoważonego rozwoju. Trzeba pamiętać także, iż istnieją takie miasta, które nie spełniają żadnych norm, mając jednocześnie zwartą budowę.


Miasto wymaga odpowiedniego planowania. Należy brać pod uwagę jego uwarunkowania: historię, klimat czy stosunki społeczne. Nie można stosować wszędzie tych samych strategii, gdyż każde miasto ma do osiągnięcia inne cele. Koncepcja miasta zwartego ma dużo pozytywnych założeń. Dzięki różnorodności zastosowanych rozwiązań są bardziej interesujące. Radykalne koncepcje nie sprawdzają się jednak w rzeczywistości. Należy mimo to czerpać z nich wzorce i powoli wcielać w życie oraz dostosowywać pod siebie. 

Wyświetlenia: 1305

Komentarze

Brak komentarzy
Zaloguj się, aby móc dodać komentarz