Miasto Ogród
Data utworzenia: 10 września 2022 17:16
Czym jest tzw. "Miasto Ogród"?
Miasto Ogród jest to koncepcja urbanistyczna, sformułowana pod koniec XIX wieku w Wielkiej Brytanii przez E. Howarda w proteście przeciwko zabudowie kapitalistycznego miasta przemysłowego. Pierwszym miastem ogrodem jest Letchworth koło Londynu, które zostało założone w 1903 roku.
Układ takiego miasta opierał się na planie koła z ogrodem w centrum. Od centrum powinny rozchodzić się drogi we wszystkich kierunkach. Wokół najważniejszej części usytuowane były obiekty użyteczności publicznej: ratusz, teatr, muzeum, biblioteka, a także szpital. Obiekty te otaczał większy park ze zorganizowanymi przestrzeniami dla rekreacji. Zgodnie z zasadą, domy były usytuowane wzdłuż jednej linii z frontami wyeksponowanymi do drogi, alei czy bulwaru. Model opierał się na podzieleniu przestrzeni na dwie części w stosunku 1:4. Większą stanowiły obszary rolne, mniejszą - zabudowa miejska. Obszary rolnicze były dzierżawione przez mieszkańców miasta i przeznaczone na produkcję rolną, sadowniczą i ogrodniczą. Zbiory uzyskane z produkcji zaspokajały potrzeby mieszkańców i sprawiały, że miasto było samowystarczalne gospodarczo, co było jego najważniejszym atutem. Założycielem każdej jednostki miejskiej była spółdzielnia stanowiąca gminę, w której politykę nie ingerowało państwo. Ponosiła ona koszty budowy infrastruktury oraz domów mieszkalnych.
Przedstawiony schemat to według Howarda wyidealizowany model miasta. Nie powinno się dążyć do idealnej formy koła. Plan urbanistyczny miasta powinien być projektowany przez planistów i architektów, którzy dostosują go do warunków terenu, na którym leży miasto oraz warunków ekonomicznych i społecznych.
Źródło: Ebenezer Howard – miasto ogród. (W. Czarnecki, Elementy architektury rozwoju miast i urbanistyki, Białystok 2001)
Przykłady miast-ogrodów w Polsce
- Milanówek - https://mikrowyprawyzwarszawy.pl/milanowek-miasto-ogrod/
- Podkowa Leśna - https://www.bryla.pl/bryla/1,85301,14801285,Podkowa_Lesna___podwarszawskie_miasto_ogrod.html
- Rybienko - http://www.archiwum.nowywyszkowiak.pl/213/2367/rybienko_jako_miastoogrod.html
- Zbąszynek - https://www.perlypolski.pl/miasta-i-wsie/omiescie/165-zbaszynek/297
Jak układ miast-ogrodów wpływa na lokalną społeczność?
Miasta-ogrody pomagają mieszkańcom czuć się bardziej przywiązanymi do swojej ziemi. Robotnicy, oryginalnie wywodzący się z przedmieść i wsi, w XIX wieku mieszkali w małych izbach lub suterenach i traktowali je bardziej jako miejsce do spania niż do życia. Koncepcja Howarda pozwalała połączyć najlepsze cechy wsi i miast w jednym. Dzięki temu rozwiązaniu możliwe było zaspokojenie potrzeby kultury oraz życia na odpowiednim poziomie.
Samowystarczalny układ miasta-ogrodu tworzyłby miejsca, w których każdy człowiek mógłby podejmować pracę oraz odpoczywać po niej na łonie natury bez konieczności pokonywania długich dystansów. Przyczyniłoby się to również do stworzenia silnego poczucia więzi pomiędzy miastem a jednostką.
Koncepcja miasta-ogrodu nawiązuje do teorii „Trzech magnesów”: miasto i wieś to magnesy, które przyciągają swoimi zaletami, ale też odpychają wadami. Miasto zachęca wysokimi zarobkami, miejscami pracy, życiem towarzyskim, ale ich przeciwwagą są wysokie czynsze, złe warunki życia, długi czas pracy, izolacja społeczeństwa.
Materiały źródłowe
- https://kgm.pl/idea-ktora-miala-odmienic-swiat-koncepcja-miasta-ogrodu/
- https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3940402
- http://urbnews.pl/sylwetki-osob-zwiazanych-z-gp-urbanistyka-ebenezer-howard/
- https://www.sadyba24.pl/styles/item/821-ekspert-mowi-przestrzen-spoleczna-w-miastach-ogrodach
- W. Czarnecki, Elementy architektury rozwoju miast i urbanistyki, Białystok 2001
Wyświetlenia: 699
Komentarze
Brak komentarzy
Zaloguj się, aby móc dodać komentarz