Mielec

Wstęp

Towarzyszący 11. Światowemu Forum Miejskiemu „Plan Działań dla Miast. Modelowa lokalność” (PDM) to program unikatowy w skali europejskiej. Łączy ponad sto polskich miast, które w różnorodny sposób odpowiadają na lokalne wyzwania zgodne z celami zrównoważonego rozwoju określonymi w Agendzie 2030. Jego celem jest włączenie polskich miast w światową dyskusję na temat trendów zrównoważonej urbanizacji oraz popularyzacja ich wdrażania w ramach zadań własnych miast.

Kryterium kwalifikacji do programu stanowiły dotychczasowe osiągnięcia miast w wybranym celu zrównoważonego rozwoju Agendy 2030. O unikatowym charakterze „Planu Działań dla Miast” przesądza przedstawienie w jednej inicjatywie bogactwa różnorodnych doświadczeń, którymi polskie miasta mogą dzielić się z innymi. Program PDM prowadzony był równolegle do prac nad nową Krajową Polityką Miejską 2030 i stanowi jeden z projektów strategicznych ujętych w KPM 2030. Dokument pokazuje dobre praktyki wypracowane już przez polskie miasta w ostatnich latach, aby mierzyć się z wyzwaniami w 17 celach, w tym ubóstwem mieszkańców, nierównościami społecznymi, barierami w rozwoju gospodarczym czy zmianami klimatu. Jednocześnie jak w soczewce dokument skupia się na 2022 roku i ukazuje bogactwo projektów zaplanowanych w miastach na ten rok. Chociaż Światowe Forum Miejskie trwa kilka dni, poprzez te działania jest obecne w ponad 100 polskich miastach przez cały okres realizacji „Planu Działań dla Miast”.

Mielec bierze udział w Programie „Plan Działań dla Miast. Modelowa lokalność” z projektem „Założenie łąki kwietnej i trawników – Realizacja Małej Inwestycji w błękitno-zieloną infrastrukturę”, co przyczyni się do pozostawienia trwałego wkładu w wypracowanie wspólnej wizji zrównoważonego rozwoju polskich miast dzięki wymianie doświadczeń. Włączając się w światowy trend zrównoważonej przemiany przestrzeni miejskich oraz realizując projekt w ramach „Planu Działań dla Miast”, Mielec uczestniczy w dyskusji na temat rozwoju terenów zurbanizowanych oraz tworzeniu platformy dla systematycznego udoskonalania i wdrażania dobrych wzorców w lokalnych politykach miejskich. PDM ma na celu upowszechnienie dobrych praktyk zaczerpniętych ze zrealizowanych przedsięwzięć wypełniających Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ oraz promocję osiągnięć poszczególnych miast w ich wypełnianiu, istotnych z perspektywy miast i szukania odpowiedzi na lokalnie występujące problemy, niezależnie od skali projektów lub działań.

Działania Mielca realizowane w ramach „Planu Działań dla Miast” w projekcie „Założenie łąki kwietnej i trawników – Realizacja Małej Inwestycji w błękitno-zieloną infrastrukturę” odwołują się do 15. Celu Zrównoważonego Rozwoju, tj. Życie na lądzie. Realizacja tego projektu wpisuje się w rozstrzygnięcia strategiczne w dokumentach strategicznych Mielca wymienionych w raporcie. Zapraszamy do lektury raportu i zapoznania się z wyzwaniami i osiągnięciami Mielca.

Rozdział 1. Przyczyny podjęcia przez Miasto Mielec działań w Celu 15. Życie na lądzie

1.1. Krótka charakterystyka miasta

Mielec jest miastem powiatowym położonym w województwie podkarpackim, nad rzeką Wisłoką – prawym dopływem Wisły, praktycznie w całości obwałowaną w granicach miasta. Miasto jest położone niedaleko stolicy województwa – Rzeszowa oraz w pobliżu Tarnobrzega i Stalowej Woli zlokalizowanych na północ od Mielca oraz Dębicy, Jasła i Krosna zlokalizowanych na południe. Mielec jest czwartym co do wielkości miastem w województwie.

Rycina 1. Położenie Gminy Miejskiej Mielec na tle podziału administracyjnego Polski na województwa (źródło: Program Ochrony Środowiska dla miasta Mielca na lata 2022-2025 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2026-2029)

Rycina 2. Położenie Gminy Miejskiej Mielec na tle mezoregionów Polski (źródło: Program Ochrony Środowiska dla miasta Mielca na lata 2022-2025 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2026-2029)

Mielec jest jednym z ważniejszych ośrodków przemysłowych południowo-wschodniej Polski, największym eksporterem w województwie oraz pomyślnie rozwijającym się regionalnym centrum kulturalnym i sportowym.

Pod względem podziału fizycznogeograficznego Jerzego Kondrackiego Mielec leży w megaregionie Region Karpacki, prowincji – Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym, podprowincji – Podkarpacie Północne, makroregionie – Kotlina Sandomierska, na obszarze mezoregionów Niziny Nadwiślańskiej, Płaskowyżu Tarnowskiego, Doliny Dolnej Wisłoki i Płaskowyżu Kolbuszowskiego.

Teren miasta Mielca znajduje się w nizinnej jednostce klimatycznej. Zazwyczaj występują długie lata oraz umiarkowane zimy. Średnia roczna temperatura przekracza 7,5⁰C, najwyższa średnia miesięczna występuje w lipcu: 20,6⁰C, a najniższa w lutym: -6,7⁰C. Okres wegetacyjny trwa od 210 do 220 dni. Roczna suma opadów atmosferycznych waha się od 600 do 700 mm. Okres zalegania pokrywy śnieżnej z reguły trwa od 50 do 60 dni. Na terenie dominują wiatry zachodnie, południowo-zachodnie oraz północno-zachodnie. Warunki klimatu lokalnego, w zależności od rzeźby terenu, budowy geologicznej i pokrycia terenu, mogą być nieco odmienne od klimatu panującego w regionie.

Rycina 3. Średnie temperatury i opady występujące na terenie miasta Mielca (źródło: Program Ochrony Środowiska Gminy Miejskiej Mielec)

Na koniec grudnia 2020 roku liczba mieszkańców miasta Mielca wynosiła 60 075 osób (BDL GUS, 2020) i zmniejszyła się o 248 osób w stosunku do 2019 roku. Gęstość zaludnienia w mieście wynosiła 1 281,1 os./km². Udział kobiet stanowił 51,90% populacji. Współczynnik feminizacji wynosił 107. Przyrost naturalny w Mielcu w 2020 roku był ujemny: - 88 osób (w 2019 roku: + 24 osoby). Saldo migracji ogółem (migracje wewnętrzne i zewnętrzne) było także ujemne i wyniosło -217 osób (w 2019 roku: -233). Prognozy do 2030 roku mówią o dalszym powolnym spadku liczby ludności w gminie do 56 000 osób.

Mielec leży w tarnobrzeskim podregionie gospodarczym, który według Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową w 2009 roku dołączył do grupy obszarów o najwyższej atrakcyjności inwestycyjnej, wysokiej atrakcyjności usługowej i przeciętnej atrakcyjności dla działalności zaawansowanych technologii. Sytuacja ta w kolejnych latach nie uległa zmianie. Największe znaczenie w mieście ma przemysł przetwórczy i jego branże: lotnicza, motoryzacyjna, elektromaszynowa, drzewna, meblarska, spożywcza, budowlana, chemiczna, farmaceutyczna i dziewiarska. Wszystkie większe firmy (polskie, zagraniczne i mieszane) są zlokalizowane na kilku obszarach wyznaczonych pod działalność gospodarczą, a zwłaszcza w Specjalnej Strefie Ekonomicznej Euro-Park Mielec, Mieleckim Parku Przemysłowym, Inkubatorze Nowych Technologii „In-Tech” Agencji Rozwoju Regionalnego „MARR” S.A. Na uwagę zasługuje utworzenie Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania – Powiat Mielecki. Największymi pracodawcami w przemyśle są firmy amerykańskie: Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z o.o. i Lear Corporation Poland II Sp. z o.o. Do grupy największych i najbardziej znanych firm zaliczane są m.in: Kronospan Mielec Sp. z o.o., Husqvarna, Bury Mielec Sp. z o.o., Kirchhoff Polska Sp. z o.o., E-STAR Elektrociepłownia Mielec Sp. z o.o., EADS PZL „Warszawa-Okęcie” Zakład Usług Agrolotniczych w Mielcu, Zakłady Farmaceutyczne „Colfarm” S.A.

1.2. Główne wyzwania i ich ujęcie w strategii rozwoju miasta

Dokumentem obowiązującym jest Strategia Rozwoju Miasta Mielca na lata 2021-2026 z prognozą do roku 2030. Strategia nawiązuje do Celu 15. Życie na lądzie w działaniu oznaczonym jako: „Podjąć pilne działania w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom”. Tematyka ochrony błękitno-zielonej infrastruktury zawiera się bowiem w celu szczegółowym – Miasto zrównoważone, w kierunku działania: Poprawa jakości środowiska naturalnego.

W kontekście Celu 15. Życie na lądzie Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta Mielca na lata 2016-2023 za jeden z celów głównych przyjmuje: Poprawę ochrony środowiska. Następujące cele szczegółowe dotyczą kwestii przyrodniczych:

• I.1 Stawiamy na miasto zrównoważone. Kierunek działania: Poprawa jakości środowiska naturalnego,
• I.2 Mielec przyciąga. Kierunek działań: Tworzenie atrakcyjnych przestrzeni do spędzania czasu wolnego.

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta Mielca w kwestii celów strategicznych i kierunków działań nawiązuje do Strategii Rozwoju Miasta Mielca na lata 2021-2026. W obszarze 7. jej zadania wiążą kwestie przyjaznej społecznie i środowiskowo przestrzeni dla aktywizacji starszych mieszkańców miasta:

• 7. Zwiększenie aktywności życiowej ludzi starszych poprzez pomoc w łagodzeniu trudności wynikających z wieku i stworzenie możliwości uczestnictwa w życiu społecznym,
• 7.1. Poprawa jakości życia ludzi starszych. Wspieranie aktywności tych osób i ich rodzin,
• 7.1.1. Działanie 1. Stworzenie optymalnych warunków do godnego starzenia się i aktywizacji osób w podeszłym wieku.

W świetle powyższych dokumentów realizacja Celu 15. bezpośrednio wpisuje się w ich rozwiązania strategiczne.

Rozdział 2. Charakterystyka Celu 15. Życie na lądzie z perspektywy miasta

Do Celu 15. Agendy na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 należy wpisać działania związane z ochroną, odtworzeniem i zrównoważonym użytkowaniem błękitno-zielonej infrastruktury. Należą do nich wysiłki zmniejszające degradację naturalnych siedlisk, powstrzymanie uratę bioróżnorodności, ochronę zagrożonych gatunków i zapobieganie ich wyginięciu. Warunki środowiskowe, jak również układ przestrzenny Mielca predysponują miasto do rozszerzania powierzchni terenów zieleni oraz poprawy jej jakości. Dostępność terenów zieleni ma duże znaczenie dla rozwoju miasta – tworzy przestrzeń do wypoczynku i rekreacji, co przekłada się na jakość życia mieszkańców. Stanowi bodziec do aktywnego korzystania z funkcjonalnej przestrzeni miejskiej.

Samorząd, realizując zapisy trzech dokumentów: Programu Ochrony Środowiska dla miasta Mielca na lata 2022-2025 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2026-2029, Strategii Rozwoju Miasta Mielca na lata 2021-2026 z prognozą do roku 2030 oraz Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Miasta Mielca na lata 2016-2023, podejmuje działania w zakresie zagospodarowania nieurządzonych terenów oraz planowania przestrzeni miasta, aby łączna powierzchnia terenów zielonych ulegała zwiększeniu. Poprawa dostępności terenów zielonych sprzyja rozwiązywaniu problemu postrzegania Mielca przez osoby młode jako miasta nieatrakcyjnego.

Jednym z takich działań jest wysiew łąk kwietnych. Poprawia jakość nie tylko estetyczną, ale i przyrodniczą. Zakładanie łąki jako zbiorowiska roślinnego w tkance miejskiej ma bardzo duże znaczenie dla ochrony przyrody i środowiska. Łąki tworzą lepszy mikroklimat w mieście, zapobiegają nagrzewaniu się powierzchni gleby. Wpływają na zwiększenie bioróżnorodności w mieście, pełnią kilka funkcji: ekologiczną, praktyczną, estetyczną, ochronną, a także społeczną – przyciągają mieszkańców, mogą się przyczyniać do uaktywnienia różnych grup społecznych, w tym ludzi starszych.

Rozdział 3. Droga miasta Mielca do doskonałości w realizacji Celu 15. Życie na lądzie

3.1. Działania miasta w drodze do realizacji Celu 15. Życie na lądzie

Potencjał Mielca w zakresie terenów zieleni tworzy przede wszystkim osiem parków o charakterze spacerowo-wypoczynkowym i rekreacyjnym o łącznej powierzchni 51,31 ha. W latach 2017-2018 nastąpił spadek udziału parków, zieleńców i terenów zieleni osiedlowej w powierzchni miasta z 2,8% do 2,6% był niższy od średniej dla grupy porównawczej (3,05%). Obecnie sytuacja uległa poprawie. W latach 2018-2021 nastąpił  wzrost powierzchni parków o 12,11ha.

Jednym z większych działań podjętych w latach 2018-2020 w zakresie poprawy jakości zieleni miejskiej była realizacja projektu „Poprawa jakości środowiska miejskiego poprzez rozwój terenów zieleni w Gminie Miejskiej Mielec 2014-2020 w ramach Projektu POIŚ.02.05.00-00-0062/16, dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska”.

W wyniku tego projektu powstał nowy obszar rekreacyjny na powierzchni ponad 15 ha – park sensoryczny na dawnym wysypisku wraz z terenami przyległych lasów, wraz z naturalnym placem zabaw, enklawą nowych nasadzeń drzew krzewów spełniając założenia parku sensorycznego.

W kontekście rozwoju zielono-błękitnej infrastruktury niezwykle ważna jest dostępność atrakcyjnych terenów rekreacyjnych dla różnych grup społecznych: osób starszych, młodzieży, rodzin z dziećmi. W Mielcu do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu zachęca m.in. 12 siłowni na świeżym powietrzu, ogólnodostępny stadion Gryfu Mielec, dwa skateparki oraz ponad 68 km ścieżek rowerowych. Warto w tym miejscu przytoczyć wyniki badań zabranych podczas warsztatu diagnostycznego, którego uczestnikami była młodzież. Niemal tyle samo osób atrakcyjność terenów rekreacyjnych ocenia negatywnie co pozytywnie. Jak wskazują jednak uczestnicy warsztatu diagnostycznego, w Mielcu jest „ładnie, czysto i zielono oraz występuje tu wiele atrakcyjnych miejsc wypoczynku (np. bulwary czy Górka Cyranowska)”. Zwrócono jednocześnie uwagę, że brakuje miejsc, gdzie młode osoby mogłyby spędzać czas, a miasto powinno bardziej inwestować w rozwój terenów zielonych. Na problem ten wskazała również znaczna część dorosłych mieszkańców Mielca, którzy mogąc decydować o dysponowaniu pieniędzmi miasta, środki służące jego rozwojowi przeznaczyliby na zagospodarowanie terenów zielonych (29,5%) oraz na tworzenie miejsc spędzania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży (32,5%). Konsultacje społeczne dokumentu projektu Strategii rozwoju miasta Mielca na lata 2021-2026 z prognozą do roku 2030 trwały od 15 lutego do 7 marca 2021 roku.

3.2. Modelowa lokalność – dobra praktyka miasta

Dobrą praktyką jest założenie łąki kwietnej oraz trawników na czaszy wysypiska. W Mielcu łąka została założona na działce ewidencyjnej nr 2305, o powierzchni 16 739,20 m². Łąkę założono na terenie płaskim, na powierzchni 1468 m², poniżej czaszy wysypiska na działce nr ew. obr. 5- Smoczka. na dz. nr ew. 2312/3, obr. 5-Smoczka. Trawniki założono na skarpie czaszy wysypiska na powierzchni 26 325,90 m².

Założenie łąki kwietnej na czaszy zrekultywowanego wysypiska śmieci okazało się trafionym sposobem zagospodarowania tej części parku, która podlegała szczególnym przepisom dotyczącym rekultywacji wysypisk, ochrony gleb i gruntów rolnych, leśnych. Teren zdegradowany zyskał nowa jakość pod względem przyrodniczym, klimatycznym, społecznym i przestrzennym. Teren został też przystosowany dla rekreacji i przyciąga ludzi ze względu na bogactwo występujących tam roślin zielnych, obficie kwitnących wiosną, latem i późnym latem. Kwiaty przyciągają mnóstwo różnorodnych owadów zapylających (w pobliżu ustawione są owadzie hotele). Skarpy wysypiska są zagospodarowane trawnikami parkowymi. Łąka założona poniżej czaszy na terenie płaskim ma inny charakter. Pomimo wspólnych założeń projektowych łąka znajdująca się poniżej czaszy, na terenie płaskim nieco różni się składem gatunkowym mieszanki.  Rośliny zielne obficie i kolorowo kwitnące doskonale wpisują się w sensoryczny charakter parku. Założenie łąki w parku na dawnym wysypisku śmieci wpłynęło na poprawę estetyki miejsca, zwiększyło bioróżnorodność obszaru.

Rycina 4. Obecnie teren parku sensorycznego, dawne wysypisko na dz. nr. ew. 2305, obr.5-Smoczka (źródło: wyciąg z zasobów Geoportalu Powiat Mielecki)

Rycina 5. Projekt zagospodarowania terenu parku na dawnym wysypisku śmieci na Osiedlu Smoczka w Mielcu; kolorem jasnozielonym zaznaczono obszar łąki kwietnej (źródło: oprac. Zielono nam Paulina Marciniak, Pracownia Architektury Krajobrazu)

3.3. Opis projektu w ramach ,,Planu Działań dla Miast. Modelowa lokalność’’

3.3.1. Krótka charakterystyka projektu

Inwestycja w błękitno-zieloną infrastrukturę polega na założeniu łąki kwietnej na powierzchni około 300 m² i trawników na powierzchni 685 m². Teren łąki usytuowany jest w pobliżu osiedla mieszkaniowego i przy dwóch ulicach, ciągach komunikacyjnych. Projekt był inicjatywą społeczną z lat ubiegłych, zainspirowaną pomysłem radnych miejskich na założenie łąki kwietnej. Teren przeznaczony pod łąkę kwietną i trawniki znajduje się na terenie działki nr ew. 2901, obr. 2 – Osiedle w Mielcu przy skrzyżowaniu ulic Jagiellończyka i Kusocińskiego, w pobliżu bloków mieszkalnych Osiedla Kusocińskiego o obiektów sportowych MOSiR. Miasto realizuje ten projekt przy zaangażowaniu lokalnej społeczności.

Rycina 6. Szkic koncepcyjny wykonania łąki kwietnej przy ul. Jagiellończyka, ul. Kusocińskiego w Mielcu (źródło: oprac. Beata Rządzka, inspektor OŚGO-Z)

3.3.2. Realizacja i wdrażanie

Umowa zawarta z wykonawcą na realizację zadania „Założenie łąki kwietnej i trawników w ramach realizacji małej inwestycji w błękitno-zieloną infrastrukturę w Programie kaskadowych szkoleń dla pracowników samorządów terytorialnych w zakresie projektowania i gospodarowania zielenią w miastach” dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego nr. 5.5 „Edukacja ekologiczna” obejmowała wykonanie następujących czynności:          

• mechaniczne usunięcie darni pod założenie łąki kwietnej i trawników do głębokości 7cm,
• przygotowanie gruntu pod założenie łąki kwietnej i trawników – uprawienie glebogryzarką na głębokości 15 cm, usunięcie korzeni, kłączy chwastów, resztek budowlanych i ich utylizacja, wyrównanie powierzchni,
• dowóz ziemi i rozplantowanie na wysokości 7cm, poniżej 5 cm od krawężników, wyrównanie powierzchni,
• niwelacja i mikroniwelacja powierzchni, profilowanie spadków w związku z odpływami wód powierzchniowych trawników,         
• wysiew nasion mieszanki wieloletnich i jednorocznych roślin łąki kwietnej na uprzednio przygotowanym gruncie, hakowanie, wałowanie (przyjmuje się 2-2,5 g mieszanki na powierzchni łąki kwietnej 300 m²),           
• założenie trawników z siewu na uprzednio przygotowanym gruncie, wysiew, hakowanie, wałowanie na powierzchni trawników 685 m²,
• prace pielęgnacyjne łąki kwietnej (podlewanie przez pierwszy miesiąc, usuwanie siewek chwastów i roślin niepożądanych),
• prace pielęgnacyjne trawników (podlewanie po wysiewie przez pierwszy miesiąc, pierwsze koszenie z wywozem skoszonej trawy) na powierzchni 685 m²,
• montaż tablicy informacyjnej na temat znaczenia łąk kwietnych z opisem założonej łąki.

W ramach projektu do 20 grudnia 2021 roku przygotowano grunt pod wysiew nasion, natomiast do 21 marca2022 roku została wysiana mieszanka łąkowa i trawnikowa przy udziale społecznym podczas zorganizowanych warsztatów zakładania, pielęgnacji łąk kwietnych wraz z przyległymi trawnikami. Zamontowano tablice informacyjne na realizacji projektu podjętego w wyniku realizacji programu edukacyjnego.

3.3.3. Produkty/rezultaty z odniesieniem do wskaźników zrównoważonego rozwoju

Pokrycie gleby roślinnością niską traw przez wysiew roślin wieloletnich i jednorocznych kwitnących stanowiących mieszankę łąkową, ich prawidłowy wschód i rozwój, wpłynie w znacznym stopniu na:

• ochronę gleby,
• zatrzymywanie wód opadowych w glebie,
• pochłanianie pyłów i zanieczyszczeń pochodzących od spalin samochodowych i pyłów przemysłowych,
• ze względu na ograniczoną liczbę koszeń zbiorowiska łąki (do 2 razy w sezonie) – oszczędności środków finansowych przeznaczanych na pielęgnację.

Łąki nie wymagają zbyt częstego podlewania, są to przeważnie rośliny znoszące suche warunki siedliskowe w mocnym nasłonecznieniu. Środowiskotwórczym skutkiem ich występowania jest:

• podtrzymywanie bioróżnorodności,
• występowanie pokarmu dla zapylaczy,
• występowanie schronienia dla owadów, ptaków.

Ponadto atrakcyjność wizualna łąki przyciąga wzrok, skłania do przebywania w jej pobliżu. Różnorodność barw kwiatów i woń wydzielana przez rośliny, ruch pod wpływem wiatru sprawiają, że łąka staje się jednym z elementów przyrodniczych sensorycznych, korzystnie kształtującym krajobraz miejski. Łąka kwietna jest co prawda sztucznym tworem w tkance miejskiej, jednak poprzez zagospodarowanie skrawków ziemi, zieleni nieurządzonej lub zastąpienie łąką niektórych trawników znacznie wpłynie na poprawę estetyki miasta i wzbogaci ekosystem.

Biorąc pod uwagę znaczny stopień zanieczyszczenia pyłami i smogiem w Mielcu, łąki kwietne zakładane w pobliżu ciągów komunikacyjnych czy na otwartych przestrzeniach w pobliżu osiedli mieszkaniowych będą korzystnie wpływały na oczyszczanie powietrza, ochronę gleby, zatrzymywanie wody w glebie, obniżanie temperatury i poprawę mikroklimatu miejskiego. 

Rozdział 4. Deklaracja kierunku dalszego działania w ramach Dziedzictwa WUF11 (WUF11 Legacy) w latach 2023-2024

Dalsze działania będą polegały na realizacji założeń strategicznych, zwiększaniu powierzchni o zróżnicowanej bioróżnorodności przez zakładanie łąk kwietnych w różnych częściach miasta. Planuje się zakładanie różnorodnych łąk kwietnych w pasach zieleni przyulicznej,  na otwartych przestrzeniach przy osiedlach mieszkaniowych i w parkach. Kontynuacja przedsięwzięcia mogłaby odbywać się w następnych latach 2023-2024 po ustaleniu i wyborze lokalizacji, miejsca wysiewu mieszanek nie tylko łąk kwietnych wieloletnich, ale też mieszanki z różnorodnych roślin jednorocznych z cebulowymi, bulwiastymi – jeżeli będą zaplanowane i zabezpieczone środki finansowe na ten cel. W tym zakresie miasto czeka na uruchomienie środków zewnętrznych w formie dofinansowania na realizację małych inwestycji poprawiających jakość miejskiego środowiska przyrodniczego.

Rozdział 5. Rekomendacje na bazie doradztwa

Rekomendowane są następujące dobre praktyki przy zakładaniu łąk i podczas ich kwitnienia: zwracanie uwagi na podłoże przy zakładaniu łąk kwietnych, eliminowanie roślin inwazyjnych, np. nawłoć kanadyjska, która wypiera rośliny rodzime ze zbiorowiska łąkowego. Konieczny jest też nadzór fitosanitarny po założeniu łąki kwietnej w pierwszym roku po wschodach traw.

Rycina 7. Teren przed założeniem łąki kwietnej (źródło: UM w Mielcu)

Rycina 8. Etap wysiewania w dniu 21 marca 2022roku mieszanki łąkowej przy udziale społecznym młodzieży klasa VI SP nr 6 w Mielcu (źródło: UM w Mielcu)

Rycina 9., 10. Warsztaty zakładania łąk kwietnych, które odbyły się w ramach programu inwestycji w małą inwestycję w zielono-błękitną infrastrukturą (źródło: UM w Mielcu)

Rycina 11. Wycięte ścieżki trawiaste w łące kwietnej, ułatwienie dostępu na obszarze czaszy wysypiska do rekreacji po obsianiu trawami, mieszanką łąkową, obsadzeniem krzewami okrywowymi.  Łąka kwietna w pierwszym sezonie po wschodach mieszanki nasion na czaszy wysypiska, obsadzenie w części miododajnymi roślinami kwitnącymi – krzewami róży okrywowej w odmianie „Lovley Fairy” i „Snow ballet”. Teren łąki przystosowany do użytku poprzez wycinanie ścieżek spacerowych o nawierzchni gruntowej obrośniętej trawami (źródło: fot: Beata Rządzka, inspektor OŚGO-Z, czerwiec 2020)

Rycina 12. Zagospodarowanie czaszy wysypiska obsianiem mieszanką trawiastą i łąki kwietnej Fragmenty trawiaste koszone kilka krotnie w sezonie, pozostawienie łąki nie skoszonej w czasie kwitnienia (źródło: fot.: Beata Rządzka, inspektor OŚGO-Z, czerwiec 2020)

Rycina 13. Łąka kwietna po wschodach na terenie płaskim. Kwitnienie w miesiącu maju. Wyraźna obecność roślin niepożądanych – inwazyjnego gatunku nawłoć kanadyjska (źródło: fot. Beata Rządzka, inspektor OŚGO-Z, czerwiec 2021)